Steve Jobs ve İş Yönetimi
Okuduğum ve anlamaya çalıştığım en ilginç karakterlerden birisidir Steve Jobs. Kişilik ve hayat çizgisi bizim inanç – kültür dünyamıza çok uygun değil. Bir baba olarak hiçbir çocuğumun kesinlikle onunla arkadaş dahi olmasını istemem fakat işine olan tutkusu, yenilikçiliği, mükemmeliyetçiliği, ayrıntılara inmesi, hırsı, azmi, kendine olan güveni ve pazarlama anlayışı beni istemesem de ona imrendiriyor. 1970-80 lerde Steve Wozniak ile birlikte yaptıklarını, hayallerini 2019 Türkiye’sinde bulamamak beni oldukça üzüyor.
Size Steve Jobs’un hayatını anlatacak değilim. Jobs’un kısa hayatında beni ilgilendiren dikkatimi çeken bazı notlarımı paylaşmak istiyorum.
Asla Yılmayın
Stanford Üniversitesinde yaptığı konuşmasında Jobs ‘’Bazen hayat kafanıza bir tuğlayla vurur. Sakın inancınızı kaybetmeyin’’ diye bir söz söylüyor. İnişsiz çıkışsız bir hayat olma olasılığı yok. Sabırla, aşkla yaptığımız işin en iyisini ortaya koymak zorundayız.
Yaptığınız işe odaklanın
Steve Jobs 1997 de kovulduğu şirkete geri dönünce Apple’da 12 farklı ürün üretiliyordu. Jobs ürün çeşitliliğini hızla azalttı. Belirli ürünlerin üzerine yoğunlaştı. Şirketler iki farklı sebepten dolayı ürün çeşitliliğine giderler. Birincisi paraları yoktur dar ürün yelpazesi şirketin finansal devamlılığına yetmemektedir. İlave ürünlerle finansal gelir elde edilir. İkincisi şirket maymun iştahlıdır her şeyi kendisi üretip satmak ister. Her halükârda yapılan işte odak sorununa sebep olmaktadır bu durum. Kalite ve elde edilebilecek maksimal gelir doğru orantılı olarak düşmektedir.
Özellikle Türk firmaları olarak düştüğümüz bir hatada tüm yumurtaları tek sepete koymayalım ve riski bölelim derken ana proje ve işimizle ilgili olmayan farklı sektörlerde zaman harcama hatasıdır. Bir Rus atasözü ‘’Birkaç tavşanın peşinde koşan hiçbirini yakalayamaz’’ der. Bizdeki ‘’İki karpuz bir koltuğa sığmaz’’ deyimi de tecrübenin süzülmüş halidir. Hülasa eğer projenize, ürününüze, şirketinize, kendinize güveniniz tamsa başka işe dalarak odak vakit ve nakit kaybı yaşamamız gerekli.
Yeni şeyler Söyleme Zamanı – Sürekli İnovasyon
Mevlana hazretleri derki (1207 - 1273) ;
“Her gün bir yerden göçmek ne iyi,
Her gün bir yere konmak ne güzel
Bulanmadan, donmadan akmak ne hoş,
Dünle beraber gitti cancağızım
Ne kadar söz varsa düne ait
Şimdi yeni şeyler söylemek lazım”
Tarihte iz bırakanlar yeni şeyler söyleyenlerdir. Acizler hep geçmişe sığınır, tarihten dem vurur. Şimdi tarih yazma zamanıdır aslında.
Steve Jobs her ne kadar farklı dünyanın ve farklı bir zamanın evladı olsa da hakikat zaman ve mekân tanımamaktadır. Hayatının birçok karesinde çevresindekiler Henry Ford’un şu sözünü söylediğini iyi bilirler, “Müşterinin ne istediğini sorsam daha hızlı bir at talep ederdi.”
Zamanın önünde olma, yenilik, inovasyon ne dersek diyelim bence Jobs’un yegâne başarısı yeniliktir. ‘’ İnsanlar çoğunlukla siz onlara gösterene kadar ne istediklerini bilmiyorlar’’ sözü bunu özetlemektedir.
Mükemmeli Arayın
“En iyisini yapın: Yaptığınız her işte en iyisini yapmaya çalışın. Başarı yeni başarıları getirir. Mükemmeliyet tutkusu olan insanları işe alın.”
Önce Ürün
Jobs’un başarısının temelinde karlı ürünlerden ziyade kaliteli ürünler yatmaktadır. Yönetim anlayışı ürüne odaklan ve mükemmeli yakala felsefesine dayanmaktadır.
A kalite ekip kurmak
Steve Jobs 1998'de Businessweek dergisine verdiği bir röportajda “Ortalamayla asla yetinmeyip, iyinin iyisini bulmaya çalışmalısınız. A kalite çalışanların bulunduğu bir ekip oluşturmalısınız. İşiniz işe alımdan başlıyor, takım ve çalışma ortamı oluşturmakla devam ediyor. Öyle bir çevre oluşturmalısınız ki, çalışanlar kendileri kadar yetenekli kişilerle beraber çalıştıklarının ve yaptıkları işin kendilerinden büyük olduğunun farkında olsunlar. Yaptıkları işin çok büyük bir etki yaratacağını, güçlü ve net bir vizyonun parçası olduklarını bilmeliler.'
Marka İmajına Önem ver
Jobs’un sadece mükemmel bir ürün ortaya çıkarmıyordu. Aynı zamanda ürünün paketlenmesinden, reklamına ve mağaza konseptine kadar müşteriye ulaşacak tüm evrelerinde titizlikle işini takip ediyordu.
We Can Change The World – Dünyayı Değiştirebiliriz.
Steve’ e ait “Dünyayı değiştirenler ancak bunu yapabileceklerini düşünecek kadar çılgın olan insanlardır.” Sözünü okuduğumda çok mutlu olmuştum. “We Can Change The World” – “Dünyayı Değiştirebiliriz” sloganı Domain Name API (www.domainnameapi.com) domain bayilik projemiz için 2010 da koyduğumuz şirket sloganımızdı.
Steve Jobs teknoloji dünyasına ayrı bir renk kattı ve aramızdan genç sayılacak bir yaşta ayrıldı. Jobs’un yaptığı yaptığı işe yaklaşımı ve tutkula hayallerinin peşinden koşması bize ışık tutacaktır. Umarım bizde Steve Jobs gibi başarılı insanlara sahip oluruz.
